اقتصاد دانش بنیان

نشريه اينديپندنت با دنياي کاغذ خداحافظي مي‌کند. اين خبر تازه‌اي است. خيلي‌ها را شوکه کرده و خيلي‌ها تنها شانه‌اي بالا مي‌اندازند و به نسخه اينترنتي‌اش ارجاعت مي‌دهند. اتفاقا خيلي‌ها هم در همان حال مي‌گويند پس اين گوشي چند صدهزار توماني را براي چه خريده‌اي؟ نشريه‌ را از سايتش بخوان. انگار سبک زندگي قرار است همه انسان‌ها را به دنياي مجازي ببرد. بنابراين به‌نظر مي‌رسد که نشريات و کتاب‌ها را هم بايد به ساحت اينترنت ببريم؛ به يک ميکروفيلم يا نوار کوچک صوتي تبديلشان کنيم و در فروشگاهي اينترنتي بارگزاري کنيم تا به‌راحتي در اختيار مشتري قرار بگيرد. در اين صورت از حضور جلوي پيشخان کتاب‌فروشي‌ها و جست‌وجو در قفسه‌هاي آهني و بعضا چوبي‌شان راحت مي‌شويم و رفته‌رفته سرعت عملمان چند برابر مي‌شود. مي‌توانيم گوشي تلفن همراهمان را به کتاب‌خانه‌اي بزرگ و متنوع با چندين زبان زنده دنيا تبديل کنيم و در هر حالتي چه در مترو و اتوبوس و چه در سفر و غيره کتاب بخوانيم.

بنيان‌گذاران فروشگاه اينترنتي نوار هم با درک اهميت چنين تغييراتي در زندگي و وجود چنين نيازهايي، نوار را به‌عنوان مرجع کتاب‌هاي صوتي در ايران ايجاد کرده‌اند و معتقدند که خواندن کتاب مي‌تواند جهان بهتري برايمان بسازد. بنابراين بايد دسترسي به کتاب را آسان‌تر کنيم و دليل سودآوري استارت‌آپي‌ از اين دست هم اين است که مشکلي را حل کنند. بنابراين براي راه‌اندازي استارت‌آپ‌ها بايد با مردم حرف زد. اين‌که چه نيازهايي و چه مشکلاتي دارند و چه راه‌کارهايي مي‌تواند زندگي راحت‌تر و آسان‌تري را براي مردم ايجاد کند. زيرا در اين صورت مردم براي برآوردن نيازهايشان از شما خريد مي‌کنند.

اول نوار

حميد اسدي 30 سال دارد و از سال 92 به همراه دو نفر از دوستانش که هر کدام بين 10 تا 20ميليون تومان سرمايه داشته‌اند، اين کار را شروع کرده‌اند. عنوان نوار را به‌خاطر ماهيت صوتي بودن کارشان انتخاب کرده‌اند و البته معتقدند که مفهوم نوار و قصه مفهومي قديمي است و با ذهن مشتري ارتباط برقرار مي‌کند. اسدي مي‌گويد: نوار به‌طور کلي مي‌تواند مفهومي در ارتباط با صدا داشته باشد. البته اين نکته را اضافه مي‌کند که نوار در ادامه کارش ممکن است کالاهايي نه لزوما مرتبط با کتاب هم عرضه کند که مفهوم نوار را از سيطره کتاب خارج کند. اسدي مسئله اضافه کردن کالاهاي ديگر را اين‌طور توضيح مي‌دهد: اگر روزي نوار به رشد خوبي برسد و درآمدزايي‌اش را تضمين کند، از قالب کتاب صوتي فراتر مي‌رويم و کالاهاي ديگري را هم به اين سايت اضافه مي‌کنيم. کالاهايي که الزاما فرهنگي هم نخواهند بود. او دليل اين کار را بزرگ نبودن مارکت کتاب‌هاي صوتي مي‌داند.

آن‌چه نوار دارد

در سايت نوار به زبان‌هاي فارسي و انگليسي کتاب وجود دارد. کتاب‌هايي که بعضا حجمي بيش از 10 ساعت دارند. اما راحتي نصب و استفاده موجب شده تا سايت نوار طي شش ماه گذشته به لحاظ تعداد کاربرها و فروش رشد هفت برابري را تجربه کند. اسدي دليل اين رشد را در تفاوتي مي‌داند که بنيان‌گذاران نوار با ديگر استارت‌آپ‌ها دارند: سرمايه مالي بزرگي نداشتيم. اما تفاوت نوار با ديگران اين است که تيم بنيان‌گذارش تجربه زيادي در کار کردن با شرکت‌هاي بزرگ در حوزه آي‌پي داشتند و تجربياتشان را به نوار آوردند. افرادي که روزي تصميم گرفتند تاثير شخصي خود را داشته باشند و بخواهند محصولي ويژه خود توليد کنند: اول کار سابقمان را به ‌صورت نيمه‌وقت دنبال مي‌کرديم و از درآمدش براي نوار خرج مي‌کرديم و بعد در برهه‌اي که متوجه شديم نوار مي‌تواند کسب‌وکارمان باشد، کار سابقمان را کاملا کنار گذاشتيم.

135عنوان کتاب روی نوار

داستان‌ها و رمان‌هاي ايراني، کتاب‌هاي مديريتي، کتاب‌هايي در زمينه موفقيت و روان‌شناسي، کتاب‌هاي کودک، رمان‌هاي انگليسي و کتاب‌هاي جامعه‌شناسي و تاريخ از جمله عناويني است که در نوار مي‌توانيد ببينيد. اسدي در اين‌باره مي‌گويد: در حال حاضر 135عنوان کتاب در نوار داريم که بيش از 20عنوان توليد اختصاصي سايت نوار است و مابقي از ناشران کتاب‌هاي صوتي گرفته شده و در سايت نوار به‌ فروش مي‌رسد و حق‌السهم ناشر ماه به ماه پرداخت مي‌شود. او در توضيح درصد درآمد نوار از کتاب‌هاي صوتي مي‌گويد: معمولا 30 به 70 با ناشر حساب مي‌کنيم، يعني 70درصد از قيمت درج‌شده روي کتاب صوتي براي ناشر و 30درصد براي نوار محاسبه مي‌شود. به‌ همين دليل براي همه کتاب‌هاي نوار با ناشران، نويسنده و ناشران صوتي قرارداد بسته‌ايم.

نیروی کار نوار؛ از آماتور تا حرفه‌ای

زماني تيمي سه‌نفره‌ داشته‌اند و الان تيمي 10نفره تشکيل داده‌اند. در زمينه گويندگي و توليد کتاب‌ها هم از آماتور تا حرفه‌اي با آن‌ها کار مي‌کنند. اسدي اضافه مي‌کند: البته آماتورها هم دوره‌هاي گويندگي ديده‌اند. حرفه‌اي‌ها هم کساني هستند که سابقه گويندگي در راديو و تلويزيون را دارند. هم‌چنين براي توليد کتاب‌هاي صوتي از هنرمندان، شاعران و نويسندگان مشهور هم استفاده مي‌کنيم.

پرفروش‌های نوار

روزانه بيش از 1600بازديدکننده داريم. اسدي با بيان اين جمله اضافه مي‌کند: مردم بيشتر کتاب‌هاي داستان و رمان، مديريت و موفقيت را مي‌خرند. مثلا کتاب «يک عاشقانه آرام» اثر نادر ابراهيمي پرفروش‌ترين کتاب ما بوده که به‌طور کلي نسخه صوتي‌اش بيش از 20هزار عدد به فروش رسيده است. اين کتاب نخستين کتابي هم بوده که يک هفته بعد از لانچ‌شدن سايت به فروش رسيده است. به گفته اسدي زندگي‌نامه استيو جابز و کتاب‌هاي برايان تريسي از ديگر پرفروش‌هاي نوار بوده‌اند.

نوار چگونه کار می‌کند

براي کار با نوار بايد در اين سايت ثبت‌نام کنيد. سه روش استفاده وجود دارد. اندرويد، کامپيوتر يا اپل. در آن‌جا از شما پرسيده مي‌شود که کدام روش را مي‌خواهيد. در کنار هر کتاب گزيده‌اي در مورد محتوا، نويسنده‌، ناشر و تاريخ انتشارش درج شده است. هم‌چنين اين سايت مشتريان را به وبلاگ نوار ارجاع مي‌دهد که درواقع توليد محتوايي براي معرفي هر چه بهتر کتاب است. اسدي مي‌گويد دانشجويان زيادي در اين زمينه توليد محتوا با ما همکاري مي‌کنند و از اين راه درآمدي هم دارند. 

سرمایه جذب کردیم تا رشد کنیم

وقتي در مورد ريسک‌هاي اين نوع سرمايه‌گذاري از اسدي مي‌پرسم، مي‌گويد: هنوز هم در ايران کالاي ديجيتال مشتري زيادي ندارد، اما رفته‌رفته سبک زندگي دنياي مدرن، انسان‌ها را به اين سمت سوق مي‌دهد. درواقع سرمايه‌گذاري در حوزه آن‌لاين و توليد محتوا و کالاي ديجيتال به نوعي ارسال سرمايه به آينده است. آينده‌اي که شايد يک دهه ديگر روي ديگري به خود‌ ببيند.

سه جوان هر کدام شغلشان را رها مي‌کنند تا استارت‌آپرهايي موفق شوند. هر کدام حدود 20ميليون تومان خرج مي‌کنند، اما سرمايه‌گذاري همراه با رشد کسب‌وکارشان رشد کرده است. به همين دليل نوار در ادامه کار جلب سرمايه کرده است و تاکنون نزديک به 800ميليون تومان سرمايه‌ جذب کرده است. اسدي مي‌گويد سرمايه‌گذاران، به‌ويژه خارجي‌ها، چون نمونه‌هاي موفق زيادي را در کشورهاي ديگر ديده‌اند، نظر مثبتي به سرمايه‌گذاري در اين زمينه دارند. به‌ويژه ضريب نفوذ بالاي اينترنت در ايران و قشر استفاده‌کننده از اينترنت که بين 20 تا 35سال سن دارند، موجب شده تا سرمايه‌گذاران چشم‌انداز روشني را پيش روي کسب‌وکارهاي اين‌چنيني متصور باشند. حميد اسدي اضافه مي‌کند که سرمايه‌گذاران حرفه‌اي خارجي به شتاب رشد استارت‌آپ نگاه مي‌کنند، به ويژن بنيان‌گذاران از کسب‌وکارشان توجه دارند و درنهايت با سنجش اين مسائل اقدام به سرمايه‌گذاري مي‌کند. اسدي در مورد ساير هزينه‌ها مي‌گويد: مثلا ماهانه بين 5 تا 15ميليون ارزش تبليغاتي است که بايد داشته باشيم. البته تبليغات در اين زمينه با زمينه‌هاي سنتي فرق دارد. تبليغ بايد قابل اندازه‌گيري باشد، يعني ميزان کليکش قابل‌ ارزيابي باشد. تبليغ در اين حوزه يعني اين‌که 5ميليون خرج کنيد، ولي ارزش 15ميليون تومان داشته باشد.

نوار فروشی هست اما...

هميشه در مورد استارت‌آپ‌ها بحث‌هاي مربوط به فروش وجود دارد. اما ما نگاه يک بيزينس را به نوار داريم. پيشنهادهايي هم از داخل و خارج از کشور به ما شده است، اما ما به اين مسئله فکر مي‌کنيم که اگر سال ديگر يا دو سال ديگر اين پيشنهادها را بررسي کنيم، اوضاع متفاوتي را تجربه مي‌کنيم. اما اگر احساس کنيم که حرف‌هايمان را در قالب نوار زده‌ايم و حرف جديدي نداريم، مي‌فروشيمش. اسدي با اشاره به رقم پيشنهادي سرمايه‌گذار خارجي مي‌گويد: يک و نيم ميليون دلار هم براي خريد نوار پيشنهاد شده است. البته نه براي حال حاضر نوار، بلکه براي نوار سه سال بعد که با همين ميزان رشد جلو برود. اما رقمي که براي حال حاضر نوار پيشنهاد شده، حدود 500هزار دلار بوده است، يعني حدود يک ميليارد و 500هزار تومان. هر چند نوار در ذهن ما و آن آينده‌اي که برايش در نظر داريم، ارزشي به‌مراتب بيش از اين دارد و ما به اين قيمت نمي‌فروشيمش. چون نوار هنوز کارهاي زيادي براي انجام‌ دادن دارد. البته اسدي به رقم پيشنهادي سرمايه‌گذاران داخلي اشاره‌اي نمي‌کند و با جمله معروف اين يکي را نمي‌توانم بگويم، حرف‌هايش را تمام مي‌کند. 

منبع : سرآمد